Czytanie uczestniczące - warsztaty
W Ośrodku Rewalidacyjno-Wychowawczym 27 października 2017 r. odbyły się warsztaty poświęcone czytaniu uczestniczącemu prowadzone przez pracowników Ośrodka. Były one przeznaczone dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjum oraz ponadpodstawowych. Naszą szkołę reprezentowały: Kinga Dziadosz, Katarzyna Król, Wiktoria Lewczyk, Jagoda Widz, Aleksandra Gąsiorowska, Milena Mis, Aleksandra Dziadosz, Dominika Flis. Podczas warsztatów uczestnicy dowiedzieli się czym są i do czego służą alternatywne i wspomagające metody komunikacji (AAC) oraz na czym polega czytanie uczestniczące. Wiedza dotycząca zasad tworzenia książek do czytania uczestniczącego i możliwość obejrzenia przykładowych egzemplarzy na specjalnie zorganizowanej wystawce zaowocowała własnoręcznie zrobionymi przez uczniów książkami.
Kilka słów o czytaniu uczestniczącym
1. Dlaczego czytanie książek dzieciom jest ważne?
Głośne czytanie książek dzieciom wywiera pozytywny wpływ na rozwój maluchów:
· zaspokojenie potrzeb emocjonalnych: miłości, uwagi,
· tworzenie więzi pomiędzy czytającym i słuchaczem,
· dostarczanie prawidłowych wzorców językowych,
· wzbogacanie słownictwa,
· ćwiczenie koncentracji i pamięci,
· rozwijanie wyobraźni,
· przygotowanie do samodzielnego czytania i pisania,
· zdobywanie wiedzy o świecie.
Dzieci uwielbiają, gdy dorośli im czytają. Często domagają się kilkukrotnego czytania tej samej książeczki. Chcą aktywnie uczestniczyć w procesie czytania poprzez odwracanie kartek, wskazywanie i nazywanie obrazków, dopowiadanie słów bądź całych wersów tekstu, zadawanie pytań. Zdarza się, że znając książeczkę na pamięć recytują jej treść, udając, że same czytają. W ten sposób maluchy, obcując z książką na co dzień, stymulują swój rozwój.
Dzieci niepełnosprawne mają ograniczony dostęp do wymienionych doświadczeń. Nawet jeśli dorośli czytają im książki, często pozostają jedynie biernymi słuchaczami. Ograniczenia ruchowe, brak możliwości słownego porozumiewania się, brak narzędzia do komunikacji alternatywnej uniemożliwiają im aktywne czytanie. Z myślą o tych dzieciach powstają książki do czytania uczestniczącego.
2. Co to jest czytanie uczestniczące?
Czytanie uczestniczące (zwane także interaktywnym) polega na wspólnym czytaniu przez dorosłego i dziecko (z zaburzeniami w porozumiewaniu się). Obaj uczestnicy tej interakcji są aktywni! Dorosły, czytając kolejne zdania, robi pauzę, aby dziecko mogło dokończyć tekst poprzez wykonanie gestu, wskazanie, dopasowanie obrazka lub symbolu (np. PCS) czy uruchomienie komunikatora (na którym wcześniej nagrano fragment tekstu). W czytaniu uczestniczącym istotne jest zaangażowanie ruchowe dziecka.
3. Dlaczego warto stosować czytanie uczestniczące?
Oto korzyści płynące z czytania uczestniczącego:
· budowanie wspólnego pola uwagi,
· rozwijanie naprzemienności działań,
· stwarzanie dziecku możliwości bycia sprawcą sytuacji,
· dostarczanie naturalnego kontekstu do posługiwania się symbolami wykorzystywanymi do komunikacji alternatywnej i wspomagającej,
· rozwijanie funkcji komunikacyjnych: proszenia, odmawiania, zadawania pytań, komentowania,
· nauka nowych pojęć, wzbogacanie wiedzy,
· budowanie motywacji do nauki czytania.
4. Jak stworzyć książkę do czytania uczestniczącego?
Stworzenie książki do aktywnego czytania jest bardzo proste. Można w tym celu wykorzystać ogólnodostępne książeczki dla dzieci i „przetłumaczyć” je na język AAC poprzez wyposażenie ich w odpowiednie symbole (np. PCS, Mówik). Można także zrobić książkę „od podstaw” z wykorzystaniem znanego wiersza lub własnego tekstu, zdjęć obrazków. Możliwości jest wiele!
